Endüstriyel Mutfak, Yemekhane, Kafe ve Restoranlarda Doğalgaz Tesisatı:

Bilmeniz Gerekenler

​

Endüstriyel mutfaklar, yemekhaneler, kafeler ve restoranlar gibi ticari işletmelerde doğalgaz kullanımı, verimliliği ve pratikliği nedeniyle yaygın bir tercihtir. Ancak bu tesislerin doğalgaz sistemlerinin kurulumu, hem güvenlik hem de yasal düzenlemelere uygunluk açısından titizlik gerektiren bir süreçtir. İlgili standartlara ve yönetmeliklere harfiyen uyulması, can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından hayati önem taşır.

Temel Aşamalar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Doğalgaz tesisatının yapımı genel olarak şu adımları içerir:

Projelendirme:

• Yetkili Mühendislik Firması Seçimi: Doğalgaz tesisat projesi, mutlaka ilgili gaz dağıtım şirketinin (örneğin İGDAŞ, Başkentgaz vb.) yetkilendirdiği ve bünyesinde Makina Mühendisi bulunan sertifikalı firmalar tarafından hazırlanmalıdır.

• Keşif ve İhtiyaç Analizi: Uzman ekipler, işletmenin kurulu gücünü (kullanılacak cihazların toplam kapasitesi), cihazların yerleşimini, havalandırma koşullarını ve mevcut altyapıyı dikkate alarak bir keşif yapar.

• Proje Çizimi ve Onay: Elde edilen verilere göre, "Endüstriyel ve Büyük Tüketimli Tesisler Şartnamesi" ve ilgili diğer standartlara (örneğin TS 7363) uygun olarak doğalgaz tesisat projesi çizilir. Bu proje, ilgili gaz dağıtım şirketinin onayına sunulur.

Malzeme Seçimi:

• Projede belirtilen standartlara (TSE, EN vb.) uygun, kaliteli ve sertifikalı malzemeler kullanılmalıdır.

• Boru çapları, gaz debisi ve basınç kayıpları hesaplanarak doğru şekilde belirlenmelidir.

• Endüstriyel mutfaklarda kullanılacak cihazların (ocak, fırın, kuzine, benmari vb.) CE belgeli ve doğalgaz uyumlu olması şarttır.

• Sızdırmazlık elemanları, vanalar ve diğer fittingsler de standartlara uygun olmalıdır.

Tesisatın Kurulumu:

• Yetkili ve Sertifikalı Ustalar: Tesisat montajı, gaz dağıtım şirketinin yetkilendirdiği ve Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip ustalar tarafından yapılmalıdır.

• Güvenlik Önlemleri: Kurulum sırasında iş güvenliği kurallarına titizlikle uyulmalıdır.

• Havalandırma: Endüstriyel mutfaklarda gaz yakıcı cihazların bulunduğu ortamların doğru şekilde havalandırılması kritik öneme sahiptir. Gerekli menfez hesaplamaları yapılmalı ve uygulanmalıdır. Açık alevli cihazların bulunduğu yerlerde ex-proof (patlamaya karşı korumalı) elektrik tesisatı ve aydınlatma armatürleri gerekebilir.

• Gaz Alarm Cihazı ve Kesme Vanaları: Ortamda gaz kaçağını algılayacak gaz alarm cihazları ve acil durumlarda gaz akışını kesecek manuel ve otomatik (selenoid vana gibi) kesme vanaları tesis edilmelidir. Deprem sensörlü kesme vanaları da birçok bölgede zorunludur.

• Topraklama: Kullanılan cihazların ve tesisatın uygun şekilde topraklaması yapılmalıdır.

Test ve Kontrol:

• Tesisat tamamlandıktan sonra, yetkili mühendisler gözetiminde sızdırmazlık testleri (basınç testi) yapılır.

• Gaz dağıtım şirketinden gelen yetkililer, projenin uygulamayla uyumluluğunu, malzeme kalitesini, montajın doğruluğunu ve güvenlik önlemlerini kontrol eder.

Gaz Açma İşlemi:

• Tüm kontrollerin ve testlerin olumlu sonuçlanmasının ardından, gaz dağıtım şirketi tarafından doğalgaz uygunluk belgesi verilir ve gaz açma işlemi gerçekleştirilir.

​

Yasal Dayanaklar ve Yönetmelikler:

Endüstriyel mutfak ve benzeri ticari işletmelerin doğalgaz tesisatları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanan "Doğal Gaz Piyasası İç Tesisat Yönetmeliği" başta olmak üzere, yerel gaz dağıtım şirketlerinin teknik şartnameleri ve ilgili Türk Standartları (TS) kapsamında yapılır. "Endüstriyel ve Büyük Tüketimli Tesisler Şartnamesi" bu tür uygulamalar için temel başvuru kaynaklarından biridir.

​

Maliyet Faktörleri:

Doğalgaz tesisatının maliyeti, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir:

• İşletmenin büyüklüğü ve kurulu gücü

• Kullanılacak boru metrajı ve çapları

• Seçilen malzeme kalitesi

• Cihaz sayısı ve tipi

• Havalandırma sistemi gereksinimleri

• Proje ve mühendislik hizmet bedelleri

• İşçilik maliyetleri

• Gaz dağıtım şirketine ödenecek abonelik ve güvence bedelleri

Net bir maliyet için yetkili bir mühendislik firmasından keşif ve fiyat teklifi almak en doğru yoldur.

​

Önemli Hususlar:

• Yetkisiz Kişilere İş Yaptırmayın: Doğalgaz tesisatı işlemleri, can ve mal güvenliği açısından kritik olduğundan, kesinlikle yetkisiz kişi ve firmalara yaptırılmamalıdır.

• Periyodik Bakım: Tesisatın ve cihazların düzenli periyodik bakımlarının yapılması, sistemin güvenli ve verimli çalışmasını sağlar, olası arızaların önüne geçer.

• Acil Durum Planı: Gaz kaçağı gibi acil durumlarda nasıl hareket edileceğine dair bir acil durum planı oluşturulmalı ve çalışanlar bu konuda bilgilendirilmelidir.

​

Endüstriyel mutfak, yemekhane, kafe ve restoran gibi işletmeler için doğalgaz tesisatı, uzmanlık ve dikkat gerektiren bir yatırımdır. Sürecin başından sonuna kadar yetkili firmalarla çalışmak ve yönetmeliklere uymak, güvenli, verimli ve uzun ömürlü bir sistemin anahtarıdır.